Getijdengebieden

Getijdengebieden zijn kustzones waarin het waterpeil regelmatig schommelt door getijden. Ze ontstaan waar de zee of een rivier beïnvloed wordt door vloed en eb, waardoor delen van de kust periodiek onder water staan en daarna weer droogvallen. Tot de getijdengebieden gerekend worden de intertidale zone, slikken en schorren, estuaria en nabijgelegen ondiepe kustwateren.

De morfologie en hydrodynamiek van een getijdengebied worden bepaald door de getijwerking, de vorm van de kust, sedimentaanvoer en golfactiviteit. Bij springtij zijn de waterstanden en stromingen sterker dan bij neaptij, waardoor sedimenten verplaatst worden en modder- en zandplaten en kanalen ontstaan. Langs veel getijdengebieden ontwikkelen zich bijzondere ecosystemen zoals schorren en slikken, met zouttolerante begroeiing zoals zeezoutgrasvelden en zeekraal, en soms watergewassen zoals wierenbedden.

Fauna en flora in getijdengebieden zijn sterk aangepast aan perioden van onderdompeling en blootstelling. De gebieden herbergen schelpdieren, wormen, kreeften en vele visjes, en vormen belangrijke rust- en foerageerplaatsen voor trekvogels. Zoutminnende planten leveren aanvullende diensten, zoals kustbescherming en waterkwaliteit.

Mens en beheer: getijdengebieden leveren vis- en schaaldierachtigen, dienen als kustcorridors voor scheepvaart en toerisme en zijn cruciaal voor migrerende vogels. Ze vallen onder beschermingsregimes zoals Natura 2000 en nationale parken, bijvoorbeeld de Waddenzee en de Oosterschelde. Klimaatverandering en zeespiegelstijging vormen dreigingen; herstel en beschermingsmaatregelen richten zich op sedimentbehoud, waterkwaliteit en natuurinrichting.