Dichromaten

Dichromaten zijn personen met dichromatisch kleurenzicht, waarbij één van de drie typen kegelpigmenten ontbreekt of niet goed functioneert. Hierdoor zien zij de wereld met twee kleurkanalen in plaats van drie. In de meeste gevallen gaat het om ontbrekende L-conen (protanopie) of M-conen (deuteranopie), wat leidt tot moeite met het onderscheiden van rood en groen. Een minder vaak voorkomende vorm is tritanopie, waarbij het S-cone ontbreekt, wat invloed heeft op blauw-geel onderscheid. Dichromaten kunnen nog steeds kleuren waarnemen, maar hun perceptie is beperkt en eenvoudiger dan bij normaal kleurenzicht, waarbij vaak gebruik wordt gemaakt van helderheids- en contextuele cues.

Genetica en prevalentie: Protanopie en deuteranopie zijn meestal X-gebonden erfelijk en komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Globaal gezien heeft een aanzienlijk deel van de mannen van Europese afstamming een rood-groene dichromatie; vrouwen zijn over het algemeen minder getroffen. Tritanopie is zeldzaam en autosomaal recessief.

Diagnostiek: Screening gebeurt vaak met Ishihara-kleurenplaten. Bij twijfel worden aanvullende onderzoeken toegepast zoals een anomaloscope-test (anomaloscope) of de Hardy-Rand-Rittler-test.

Impact en aanpassingen: Voor dagelijkse taken zoals kleurherkenning, kledingkeuze of het inschatten van rijpheid kan dichromatisme belemmerend zijn, vooral bij rood-groen onderscheid. Moderne technologie biedt hulpmiddelen, waaronder kleurneutrale weergaven, smartphone-apps die kleuren identificeren en kleurcorrigerende lenzen; echter bestaat geen genezing voor de onderliggende fotopigmentdeficiëntie.

Zie ook: kleurenblindheid, color vision deficiency, protanopie, deuteranopie, tritanopie.