helderheids

Helderheid is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat de toestand of eigenschap van helder zijn of van duidelijkheid aangeeft. De standaard meervoudsvorm is helderheden; in samengestelde termen verschijnt vaak de vorm helderheids-, bijvoorbeeld in helderheidsniveau of helderheidsverschil. In technische en wetenschappelijke teksten verwijst helderheid doorgaans naar licht- of zichtperceptie, maar het kan ook figuurlijk staan voor duidelijke communicatie.

In de optiek en visuele perceptie wordt helderheid gezien als de waargenomen intensiteit van licht. In metingen wordt doorgaans gesproken van luminantie, uitgedrukt in cd/m^2. De waargenomen helderheid hangt af van factoren zoals oogadaptatie, kleur en omgevingslicht, en van contrast met de omliggende scène. Daarom kan objectieve luminantie afwijken van subjectieve helderheid bij mensen.

In beeld- en displaytechniek speelt helderheid een cruciale rol. Het helderheidsniveau van schermen of camera’s bepaalt de zichtbaarheid en detailrendering in uiteenlopende lichtomstandigheden. In ontwerp en communicatie wordt helderheid ook gebruikt figuurlijk: de mate van duidelijkheid van informatie of uitleg.

Etymologisch komt helderheid van helder en het suffix -heid. De standaard meervoudsvorm is helderheden; in samengestelde termen verschijnt vaker de stam helderheids-, zoals helderheidsniveau of helderheidsverschil. Zie ook: luminantie, helderheid (perceptie), contrast en transparantie.