helderheidsverschil

Heldrheidsverschil is het verschil in helderheid (luminantie) tussen twee aangrenzende of gerelateerde regio’s in een scène of afbeelding. Het vormt een basiscomponent van het begrip contrast en wordt gebruikt om te beschrijven hoe fel of donker een gebied is ten opzichte van een ander. In perceptie kan hetzelfde helderheidsverschil verschillend worden ervaren, afhankelijk van factoren zoals omgevingsverlichting, adaptatie van de ogen en de context (bijvoorbeeld simultaan contrast).

Het heldenheidsverschil wordt in de praktijk vaak gemeten als verschil in luminantie tussen twee locaties. Als regio’s L1 en L2 hebben, is ΔL = L1 − L2. Voor relatieve maten worden vaak contrastverdelingen toegepast, zoals Weber-contrast (ΔL / Lachtergrond) en Michelson-contrast ((Lmax − Lmin) / (Lmax + Lmin)). Luminantie wordt meestal uitgedrukt in candela per vierkante meter (cd/m²), en in digitale beelden kunnen pixelwaarden een representatie zijn van relatieve helderheden.

Perceptueel hangt de waarneming van helderheidsverschil af van meerdere factoren, waaronder de adaptatietoestand van de kijker en de omliggende omgeving. Kleine afwijkingen in donker-licht of in kleurruimte kunnen het verschil versterken of verzwakken, waardoor dezelfde ΔL anders lijkt in verschillende contexten.

Toepassingen van helderheidsverschil omvatten beeldverwerking, randdetectie en tekstherkenning, displayontwerp en vision-onderzoek. Het concept is nauw verwant aan algemeen begrip van contrast en luminantie en vormt een cruciaal uitgangspunt bij evaluatie van zichtbaarheid en leesbaarheid onder verschillende lichtomstandigheden. See also: luminantie, contrast, Weber- en Michelson-contrast.