kleurenzicht

Kleurenzicht is het vermogen om verschillen in kleur en tinten waar te nemen. Bij mensen berust dit hoofdzakelijk op drie typen kegeltjes in het netvlies die gevoelig zijn voor korte (S), middellange (M) en lange (L) golflengten. De signalen van deze kegeltjes worden door retina en hogere hersenkernen verwerkt, zodat we kleuren kunnen onderscheiden. Kleurenzicht werkt samen met luminantie-informatie en verloopt via opponentiesystemen zoals rood–groen en blauw–geel.

Normaal kleurenzicht bij mensen is trichromatisch: drie kegeltypen leveren informatie over het kleurenrijkdom. Aangeboren kleurenzichtstoornissen kunnen optreden als een van de kegels minder goed functioneert. De meest voorkomende vormen zijn protanopie (gebrekkige roodkegel), deuteranopie (groenkegel) en tritanopie (blauwe kegels) of hun anomalieën. Voor mensen met deze aandoeningen kan het verschil tussen bepaalde kleuren moeilijk zijn, met gevolgen voor taken zoals signaalgeving, kleurcodering in het onderwijs en beroepsmatige toepassingen.

Diagnose van kleurenzichtstoornissen gebeurt met gestandaardiseerde tests, zoals de Ishihara-kleurenplaatentest en de Farnsworth-Munsell hue test. Soms worden aanvullende onderzoeken ingezet, bijvoorbeeld elektroretinografie, om geheugen- en waarnemingsprocessen te beoordelen.

Ontwikkeling en variatie: kleurenzicht ontwikkelt zich in de kindertijd en kan met de leeftijd veranderen. In verschillende diersoorten varieert het aantal en type kegels, wat leidt tot uiteenlopende kleurwaarnemingen. Voor ontwerp en beleid is het gebruikelijk om informatie niet uitsluitend door kleurverschillen te communiceren, zodat deze toegankelijk blijft voor mensen met kleurenzichtstoornissen.