Datastructuurstandaarden

Datastructuurstandaarden zijn overeengekomen regels en conventies voor de organisatie, representatie en uitwisseling van data in informatiesystemen. Ze definiëren hoe data wordt gestructureerd (data modellen en schema's), hoe betekenis wordt vastgelegd (metadata en ontologieën) en hoe data wordt gecodeerd en vervoerd (serialisatieformaten zoals JSON, XML en YAML). Het doel is interoperabiliteit tussen systemen, herbruikbaarheid van datasets en voorspelbare interpretatie van gegevens.

In de praktijk bestaan datastructuurstandaarden uit drie lagen: semantische (Wat betekent de data), structurele (Hoe is de data opgebouwd) en representatie/transport (Hoe wordt de data opgeslagen of verzonden). Deze drie lagen helpen bij data governance, kwaliteitsborging en reduceert misverstanden bij integratie.

Toepassingsgebieden zijn databases en datawarehousing, API- en microservices, berichtenverkeer tussen systemen, en bestandsformaten voor data-uitwisseling. Moderne bedrijfsarchitecturen bouwen vaak op een combinatie van gestandaardiseerde modelleer- en formatregels om compatibiliteit met externe partners en binnen interne systemen te waarborgen.

Enkele veel gebruikte standaarden zijn ISO/IEC 11179 voor metadataregistratie, XML Schema (XSD) en JSON Schema voor data-validatie, RDF en OWL voor semantische modellen, en OpenAPI voor API-gedefinieerde datastructuren. Minder formele maar wijdverbreide standaarden omvatten Protobuf en Apache Thrift voor efficiënte serialisatie.

Uitdagingen bij datastructuurstandaarden omvatten evolutie en versiebeheer, behoud van backward compatibility, vertaling tussen semantieken en implementaties, en de kosten van adoptie en governance. Organisaties stemmen standaardisatie af via betrokken stakeholders zoals ISO/IEC, W3C, OASIS en IEEE, vaak aangevuld met sector- of domeinspecifieke kaders.

Kortom, datastructuurstandaarden dragen bij aan interoperabiliteit, data kwaliteit en efficiëntere gegevensuitwisseling.