datavalidatie

Datavalidatie is het proces waarbij data wordt gecontroleerd op juistheid en bruikbaarheid. Het doel is te verzekeren dat data voldoet aan vereisten zoals formaat, type, bereik en bedrijfsregels, zodat beslissingen op een betrouwbare basis genomen kunnen worden en foutieve data in systemen en processen wordt voorkomen. Validatie is een kernactiviteit binnen data quality management en data governance.

Validatie vindt op meerdere plaatsen en niveaus plaats. Tijdens invoer (client- of serverzijde), in data-integratieprocessen en ETL-pijplijnen, of op databaseniveau via constraints en triggers. Het kan bestaan uit regels of formele schema-validatie zoals JSON Schema of XML Schema. Veelvoorkomende validatieactiviteiten zijn formatchecks, typechecks, bereik- en volledigheidschecks, en referentiële integriteit. Ook cross-veld validatie en unieke sleutels spelen een rol.

Veelvoorkomende voorbeelden zijn controles op e-mail- of postcodeformat, geboortedatum die niet in de toekomst ligt, bedragen binnen een acceptabel bereik, verplicht gevulde velden en uniciteit van identificeerders. Ook validatie van de samenhang tussen velden (bijv. einddatum > startdatum) voorkomt inconsistenties in datasets.

Het belang van datavalidatie ligt in kwaliteit, betrouwbaarheid en naleving van regels. Het vermindert fouten in operationele systemen en rapportages, ondersteunt governance en compliance, en vormt een onmisbaar onderdeel van data- en proceskwaliteit. Correcte validatie kan ook leiden tot automatische correctie of flagging van ongeldige records voor verdere handhaving.