onmisbaar

Onmisbaar is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat aangeeft dat iets of iemand zo essentieel is dat het niet kan ontbreken. Het geeft aan dat een bepaalde factor een onmisbare bijdrage levert aan een proces, systeem of situatie. In praktische zin wordt het gebruikt om de hoge mate van afhankelijkheid of noodzakelijkheid aan te duiden.

Herkomst: het woord is samengesteld uit on- (ontkenning) en misbaar, wat ongeveer 'missen waard' betekent; de combinatie duidt op iets dat niet gemist mag worden. In het moderne taalgebruik verwijst onmisbaar naar onontbeerlijke kenmerken, voorzieningen of personen.

Gebruik: veelvoorkomend in bedrijfs-, technologie- en zorgcontexten. Voorbeelden: Een goed functionerend ziekenhuis is onmisbaar voor de samenleving. Back-ups zijn onmisbaar voor gegevensveiligheid. Een onmisbare medewerker heeft aantoonbare betekenis voor het succes van een project.

Synoniemen en nuance: veelgebruikte synoniemen zijn essentieel, cruciaal, onontbeerlijk en onvervangbaar. Het antoniem is optioneel of overbodig. De term heeft meestal een positieve evaluatie en kan in overdrachtelijke zin worden gebruikt, bijvoorbeeld om iemands rol of een hulpmiddel te benadrukken.