Cultureelinterpretatief

Cultureelinterpretatief is een benadering binnen de sociale en geesteswetenschappen die gericht is op het begrijpen van culturele verschijnselen door de betekenissen die mensen eraan toekennen te onderzoeken. In deze benadering wordt cultuur gezien als een dynamisch systeem van symbolen, praktijken en overtuigingen die in sociale interactie tot stand komen en kunnen veranderen.

De benadering heeft wortels in hermeneutiek, fenomenologie en symbolische antropologie en bouwt voort op het idee van thick description, waarmee men try to reconstrueren hoe bepaalde handelingen en tekens betekenis krijgen binnen een specifieke context. Belangrijke uitgangspunten zijn een emic perspectief (betekenis vanuit het standpunt van betrokkenen), situated knowledge en reflexiviteit van de onderzoeker over eigen vooroordelen en aannames.

Methoden zijn voornamelijk kwalitatief van aard. Veelgebruikte technieken zijn veldwerk en deelnemende observatie, diepte-interviews, discourse analysis en narrative analysis. Het doel is om culturele logica’s, rituelen en interpretatieve regels te ontrafelen die gedrag sturen en ervaringen zin geven.

Toepassingen vinden plaats in onder meer cultuurstudies, antropologie, sociologie en media-analyses, waar men begrip zoekt voor hoe mensen identiteit, macht en gemeenschap construeren via cultuur. De aanpak levert vaak diepe, contextuele inzichten maar wordt ook wel bekritiseerd wegens mogelijke subjectiviteit en beperkte generaliseerbaarheid. Validiteit wordt nagestreefd door transparantie, triangulatie en het leveren van rijke beschrijvingen van context en processen.

Zie ook: hermeneutiek, ethnografie, culturele antropologie, symbolisch interactionisme, discoursanalyse, dikke beschrijving.