Cholesterolniveau

Cholesterolniveau, of cholesterolwaarde, is de hoeveelheid cholesterol in het bloed. Het begrip omvat meestal total cholesterol en de belangrijkste fracties daarvan: LDL-cholesterol, HDL-cholesterol en triglyceriden. Cholesterol is een essentiële bouwstof voor celmembranen en hormoonproductie, maar aanhoudend hoge niveaus verhogen het risico op atherosclerose en hart- en vaatziekten.

Referentiewaarden worden meestal uitgedrukt in mmol per liter; soms ook in mg/dL. Een total cholesterol onder circa 5,0 mmol/L wordt als gunstig beschouwd; LDL-cholesterol onder circa 3,0 mmol/L is vaak het doel bij veel patiënten; HDL-cholesterol hoger is wenselijk, en triglyceriden onder circa 1,7 mmol/L is normaal. Richtlijnen variëren per land en per individueel risicoprofiel.

Factoren die het cholesterolniveau beïnvloeden zijn onder meer erfelijkheid (bijvoorbeeld familiaire hypercholesterolemie), leeftijd en geslacht, gewicht, lichamelijke activiteit, dieet en roken. Ook aandoeningen zoals diabetes, hypothyreoïdie en lever- of nierziekten kunnen het niveau beïnvloeden. Een familiegeschiedenis van hoog cholesterol kan de kans op problemen verhogen.

Een hoog LDL-cholesterol in combinatie met een laag HDL-cholesterol en hoge triglyceriden verhoogt de kans op atherosclerose en cardiovasculaire gebeurtenissen. Periodieke screening maakt deel uit van het cardiovasculaire risicobeheer en kan gepersonaliseerde doelen opleveren.

Meting gebeurt via een bloedtest, meestal na een nuchtere periode afhankelijk van de gebruikte test en richtlijnen. Beheer richt zich op leefstijl: een evenwichtige voeding met veel groenten, vezels, vis en fytosterolen; beperking van verzadigde vetten en transvetten; regelmatige lichamelijke activiteit en gewichtsreductie indien nodig. Medicatie zoals statines kan worden overwogen bij verhoogd risico of bij falen van leefstijlaanpassingen.