Catalogusbeheer

Catalogusbeheer is het geheel van processen en systemen voor het samenstellen, onderhouden en beschikbaar stellen van een catalogus van items. Het doel is betrouwbare, vindbare en consistent beschreven informatie te leveren over objecten zoals boeken, producten, mediabestanden of museumcollecties, zodat gebruikers kunnen zoeken, vergelijken en vinden.

Belangrijke activiteiten zijn: ingestie van nieuwe items, metadatacreatie en -verrijking, normalisatie van gegevens, toewijzing van classificaties en thesauri, autoriteit- en synoniemenbeheer, deduplicatie en versiebeheer. Ook datagovernance, kwaliteitcontrole en het behoud van provenance zijn cruciaal. De catalogus moet meertalige beschrijvingen ondersteunen en relaties tussen items (edities, beschikbaarheid, gerelateerde objecten) vastleggen.

Technisch wordt catalogusbeheer uitgevoerd in systemen zoals PIM (productinformatiebeheer), DAM (digital asset management), CMS en ILS-/LIBSYS voor bibliotheken. Veel processen gebruiken standaarden zoals MARC21 of Dublin Core voor bibliotheken, ONIX voor publishing, schema.org voor webcontent, en SKOS voor taxonomieën en controlled vocabularies. Autoriteitsbestanden en thesauri verbeteren consistentie en zoekbaarheid.

Organisatorisch omvat catalogusbeheer rollen zoals catalogusmedewerker, metadata-analist en data steward, meestal onder een data governance- of informatiemanagementprogramma. Het beheer is doorgaans gericht op duurzaamheid, traceerbaarheid (versiegeschiedenis en bron), en integratie met andere systemen zoals ERP, e-commerceplatforms en bibliotheeknetwerken.

---