Behoeften

Behoefte is een subjectieve toestand waarin iemand een gebrek ervaart aan iets wat hij als noodzakelijk of gewenst beschouwt. Behoeften kunnen lichamelijk of psychisch van aard zijn en veranderen door omstandigheden, cultuur en persoonlijke situatie. Ze sturen menselijk gedrag doordat mensen proberen bevrediging of verbetering te bereiken.

Behoeften worden vaak onderverdeeld in basisbehoeften, sociale behoeften en hogere orde behoeften zoals erkenning en zelfontplooiing. Een veel gebruikte indeling is die van Maslow, die een hiërarchie van behoeften beschrijft waarin fysieke behoeften, veiligheid, sociale verbinding, erkenning en zelfontplooiing elkaar opvolgen. Deze indelingen helpen bij het begrijpen van wat mensen belangrijk vinden in verschillende contexten.

In de economie wordt vaak onderscheid gemaakt tussen behoefte en vraag. Behoefte is de subjectieve wens naar goederen of diensten, terwijl vraag ontstaat wanneer iemand ook over koopkracht beschikt en bereid is te betalen. Schaarste, prijzen en productiecapaciteit bepalen welke behoeften uiteindelijk in concrete uitgaven omgezet worden.

Behoeftebevrediging kan plaatsvinden via privéconsumptie, publieke voorzieningen of maatschappelijke ondersteuning. Beleidskeuzes en economische omstandigheden beïnvloeden welke behoeften prioriteit krijgen en hoe effectief ze bevredigd worden.

Behoeften zijn sterk cultureel bepaald en kunnen per tijd en plaats variëren. Wat in een samenleving als essentieel wordt gezien, kan in een andere minder dringend zijn; globalisering en technologische verandering verschuiven voortdurend de aard van menselijke behoeften. Samengevat is behoefte een fundamenteel concept in psychologie, sociologie en economie dat menselijk gedrag drijft.