Bacteroïden

Bacteroïden is een groep Gram-negatieve, strikt anaerobe, niet-sporulerende bacillen die behoren tot de phylum Bacteroidota. Ze worden wereldwijd aangetroffen in omgevingen zoals de darmen van mensen en dieren, maar ook in de omgeving. In de menselijke darm vormen Bacteroïden een van de grootste en belangrijkste componenten van de microbiota, samen met andere anaerobe bacteriesoorten.

In het menselijk maagdarmstelsel spelen Bacteroïden een cruciale rol bij de afbraak van complexe koolhydraten en plantaardige polysacchariden. Ze vergaren energie uit deze verbindingen en produceren korteketen vetzuren die bijdragen aan de darmenergetica en de gezondheid van de darmbarrière. Daarnaast werken ze samen met andere micro-organismen in het darmecosysteem en spelen ze een rol in immunomodulatie en metabolische netwerken.

Hoewel overwegend commensaal, kunnen bepaalde Bacteroïden, met name de Bacteroides fragilis groep, bij translocatie naar sterile locaties infecties veroorzaken. Mogelijke aandoeningen zijn intra-abdominale infecties, abcessen, endodontische en gynecologische infecties, en sepsis. Een terugkerend klinisch probleem is de wijdverspreide aanwezigheid van antibioticaresistentie, met productie van beta-lactamasen en andere resistentie-mechanismen. Behandeling vereist vaak sensitieve antibioticastrategieën en rekening houdend met lokale resistentiepatronen, waarbij medicatie zoals metronidazol, carbapenems of combinatiebehandelingen kan worden toegepast.

Taxonomisch behoren Bacteroïden tot de orde Bacteroidales, binnen de familie Bacteroidaceae. De bekendste soorten zijn onder meer Bacteroides fragilis en Bacteroides thetaiotaomicron. De groep wordt veelvuldig bestudeerd in microbiologisch en klinisch onderzoek vanwege hun dominante aanwezigheid in de darm en hun invloed op ziekte en gezondheid.