Antigendragers

Antigendragers is een term uit de immunologie die verwijst naar elk molecuul of deeltje dat antigenen bindt, transporteert of levert aan het immuunsysteem, zodat een immuunrespons kan ontstaan. De term wordt gebruikt voor zowel natuurlijke processen als kunstmatige leveringssystemen die antigenen bij het lichaam brengen.

Natuurlijke antigendragers omvatten antigen-presenterende cellen zoals dendritische cellen, macrofagen en B-cellen. Deze cellen nemen antigenen op, verwerken ze en presenteren peptidefragmenten op MHC-moleculen aan T-lymfocyten, wat de activering van verschillende T-celtypen en B-cellen bevordert.

In vaccinologie en immunotherapie worden antigendragers vaak kunstmatig ontworpen leveringssystemen genoemd, zoals liposomen, nanopartikels, virusachtige deeltjes (VLP’s) en eiwitdragers. Deze systemen beschermen antigenen tegen afbraak, verbeteren hun opname door antigen-presenterende cellen en kunnen adjuvantia bevatten om de immuunrespons te versterken.

Zodra antigenen zijn opgenomen door antigen-presenterende cellen, worden ze verwerkt en gepresenteerd op MHC-moleculen. Dit bevordert de activatie van T-cellen en B-cellen en bepaalt mede of de respons meer gericht is op cellulaire immuniteit, humorale immuniteit of beide. Kunstmatige antigendragers kunnen daarbij cross-presentatie en gerichte leveringen stimuleren, waardoor de effectiviteit van vaccins en immunotherapie wordt vergroot.

Het begrip antigendragers is centraal in vaccinontwerp, leveringssystemen voor experimentele therapieën en studies naar immuunrespons. Het veld onderzoekt hoe dragers de duur, specificiteit en magnitudie van de immuunrespons kunnen sturen.