Alertheidsniveau

Alertheidsniveau verwijst naar de graad van waakzaamheid en attentheid van een mens of van een systeem, en geeft aan hoe klaar men is om stimuli waar te nemen en adequaat te reageren. Bij mensen wordt het bepaald door slaap, circadiane ritmes, vermoeidheid, gezondheid en omgevingsfactoren; bij systemen kan het slaan op de mate van paraatheid van monitoring- of alarmsystemen.

Indicatoren en metingen: subjectieve ratings zoals de Karolinska Sleepiness Scale of de Epworth Sleepiness Scale; objectieve tests zoals reactietijd en vigilantie-taken; fysiologische signalen zoals oogbewegingen of pupilgrootte. In veel beroepen wordt meerdere informatie gecombineerd om het alertheidsniveau te bepalen en zo risico’s te verminderen.

Invloedfactoren en toepassingen: korte nachten, verschoven diensten, hoge werkdruk, alcoholgebruik, medicijnen en ziekte kunnen het alertheidsniveau verlagen. In de praktijk worden alertheidsniveaus gebruikt om taken te plannen, rustpauzes te regelen en risicobeheersing te ondersteunen via Fatigue Risk Management Systemen en aangepast werkroosterbeheer.

Knelpunten: er is geen universeel, eenduidig schaal. Zelfrapportage kan onnauwkeurig zijn; alertheid varieert met tijdstip van de dag en individuele verschillen. Systemen voor monitoring proberen doorgaans meerdere indicatoren te combineren om een robuuste inschatting te geven.