zuurstoftoediening

Zuurstoftoediening is het medisch toepassen van aanvullende zuurstof aan patiënten om de bloed- en weefselzuurstofvoorziening te verbeteren. Doel is het voorkomen of corrigeren van zuurstoftekorten en daarmee de kans op orgaanschade te verkleinen. Zuurstof wordt beschouwd als een geneesmiddel en wordt meestal voorgeschreven en gecontroleerd door zorgprofessionals.

Indicaties voor zuurstoftoediening zijn onder meer klinische hypoxie, ademnood ondanks ademwerk, acuut of ernstig longoedeem, longontsteking, COPD-exacerbaties, postoperatieve periode, shock of hartfalen en andere aandoeningen met verlaagd arterieel zuurstofgehalte. Doelwaarden van SpO2 variëren: bij de meerderheid van volwassenen is 94-98% gewenst; bij COPD of anderen met kooldioxide-retentie wordt vaak 88-92% nagestreefd om hypercapnie te beperken.

Toedieningsmethoden en systemen variëren op basis van benodigde FiO2 en comfort. Veelgebruikt zijn neussonde (1-6 liter per minuut; FiO2 afhankelijk van flow), eenvoudige zuurstofforenmasker (5-10 L/min; ongeveer 40-60% FiO2), niet-terugslagmasker en venturi-maskers voor vaste FiO2-waarden, en hoogstrooms zuurstoftherapie (HFNC) die 30-60 L/min kan leveren met verwarmde, vochtige lucht. Zuurstof kan ook via concentratoren of cryogeen/ gascilinders worden toegevoerd; bij transport is draagbare zuurstof noodzakelijk.

Monitoring en veiligheid omvatten SpO2-controle (bij voorkeur met pulsoximetrie), klinische evaluatie en, indien nodig, arteriële bloedgasanalyse. Belangrijk zijn vermijden van overmatige zuurstoftoediening, brandgevaar bij open vuur, en regelmatige controle van apparatuur en verbindingen. Zuurstoftoediening wordt vastgesteld en aangepast volgens voorschrift en wordt indien mogelijk weggeschroefd naar de laagste effectieve FiO2.