windschaal

Windschaal, ook bekend als de Beaufort-schaal, is een instrument om windsnelheid te schatten op basis van waarnemingen van de omgeving en van scheepvaartactiviteiten. De schaal loopt van 0 tot 12 en beschrijft een reeks van windintensiteiten van kalm tot orkaan. Elk niveau koppelt een typisch bereik aan windsnelheid (uitgedrukt in knopen) aan een reeks waargenomen effecten, zoals de toestand van de branding, de beweging van bomen en de manier waarop rook of zeil reageert.

De schaal werd ontwikkeld door admiraal Sir Francis Beaufort in de vroege 19e eeuw voor de Britse Royal Navy en werd later wereldwijd overgenomen door meteorologie en scheepvaart. In de loop der jaren is de Beaufort-schaal gestandaardiseerd en geïntegreerd in weerberichten en maritieme communicatie. Ze biedt een eenvoudige manier om windkracht snel te communiceren, ook wanneer meetinstrumenten beperkt zijn of ontbreken.

In de praktijk kan de windschaal worden afgeleid uit waarnemingen of uit instrumenten zoals een anemometer. Moderne weersystemen publiceren vaak zowel numerieke windgegevens als Beaufort-cijfers voor duidelijke communicatie met het publiek. De schaal blijft een praktische referentie in maritieme contexten, luchtvaart en historische meteorologie.

Beperkingen zijn onder meer de subjectiviteit van waarneming en de schijnbaar onnauwkeurige vertaling van ruwe observaties naar exacte getallen. De schaal is echter een waardevol, wereldwijd gehanteerd communicatiemiddel gebleken dat windintensiteit snel kan overbrengen zonder speciale meetapparatuur.