windingconfiguraties

Windingconfiguraties verwijst naar de wijze waarop elektrische windingen in apparaten zoals transformatoren en elektromotoren zijn geconfigureerd en verbonden. De gekozen configuratie bepaalt onder meer spanning, stroom, impedantie en de relatie tussen de verschillende fasen. Configuraties kunnen zowel betrekking hebben op enkelvoudige windings als op meerdere windings die samen een systeem vormen.

Transformatoren hebben doorgaans primaire en secundaire windings, en soms meerdere windings voor verschillende spanningsniveaus. Een autotransformer gebruikt een gedeelde winding voor zowel primaire als secundaire zijde, wat kosten en formaat kan besparen maar vaak minder isolatie biedt. Bij sommige toepassingen is een center-tapped winding aanwezig, waardoor twee uitgangen met halve spanning mogelijk zijn en duale voedingsspanningen kunnen worden geleverd.

Drie-fasige systemen gebruiken veelal verbindingen als delta (Δ) of ster (Y). Een sterverbinding levert een neutraalpunt en verlaagt de fase-spanning vergeleken met de lijn-spanning, terwijl een delta-verbinding de lijn- en faserwaarden direct koppelt. Mengingen zoals Δ/Y of Y/Δ leveren meestal een faseverschuiving op tussen primair en secundair van circa 30 graden, afhankelijk van de exacte verbinding en richting.

Bij motoren en starting methoden wordt vaak gebruik gemaakt van ster-delta schakelingen: windingen staan eerst in ster om de aanloopsstroom te beperken en schakelen vervolgens naar delta voor vol vermogen. Deze configuraties beïnvloeden ook inschakelimpedantie, isolatie-eisen en kosten.

Samengevat bepaalt de windingconfiguratie de spannings- en vermogensdoeleinden, de fasering en de veiligheids- en kostenafwegingen in een elektrisch systeem.