werkerscoöperatie

Een werkerscoöperatie is een coöperatieve onderneming die eigendom en controle in handen heeft van de werknemers. Leden zijn meestal de werknemers zelf en nemen samen deel aan de besluitvorming. In veel werkerscoöperaties geldt de principes van één lid, één stem, ongeacht de hoogte van iemands inbreng of kapitaalinbreng.

Bestuur en governance: De algemene vergadering kiest het bestuur; het dagelijks management kan in handen zijn van een directie of een managementteam. Besluiten worden doorgaans genomen volgens democratische procedures, met statutaire regels die eigendom, winst en doelstellingen vastleggen. Leden hebben inspraak in strategische keuzes en beleid.

Doel en financieel model: Het primaire doel is vaak werkgelegenheid en eerlijke arbeidsvoorwaarden, met aandacht voor participatie en langdurige duurzaamheid van de onderneming. Winsten worden meestal teruggegeven aan de leden of geïnvesteerd in de coöperatie. In sommige gevallen kan een patronage-dividend worden uitgekeerd op basis van iemands participatie of loon, in plaats van op basis van aandelenbezit.

Voordelen en uitdagingen: Voordelen zijn betere arbeidsomstandigheden, grotere betrokkenheid en solidariteit tussen werknemers, en een lange termijnperspectief voor continuïteit. Uitdagingen zijn onder meer beperkte toegang tot extern kapitaal, complexiteit van democratische besluitvorming, en mogelijke conflicten over prioriteiten tussen korte termijn- en lange termijnbelangen.

Toepassingsgebieden en context: Werkerscoöperaties komen voor in diverse sectoren zoals dienstverlening, zorg, bouw en ICT, en worden ook gezien in de opkomst van platformwerkcoöperaties. Ze sluiten aan bij de bredere coöperatieve beweging en de principes van collectief eigenaarschap en participatieve bestuur.