weerstandsnormen

Weerstandsnormen zijn referentiewaardes voor elektrische weerstand die worden gebruikt om meetinstrumenten en meetprocedures te kalibreren en te verifiëren. Ze vormen de basis voor meetnauwkeurigheid en traceerbaarheid naar het SI-stelsel. In laboratoria en industriële omgevingen worden weerstandsnormen ingezet bij calibraties van multimeters, ohmmeters en weerstandbruggen, vaak met vierdradige meetmethoden om foutonderdelen zoals contact- en leisvermogen te vermijden.

Er bestaan verschillende typen weerstandsnormen. Standaardweerstanden zijn geconstrueerde, stabiele vaste waarden gemaakt uit materialen met lage temperatuurcoëfficiënten. Weerstandsdecades bestaan uit een set geneste referenties waarmee men vrijwel elke gewenste waarde kan samenstellen. Daarnaast zijn er quantum weerstandsnormen die gebruikmaken van quantum Hall-effect of andere quantum-verschijnselen om primaire referentiewaardes te realiseren, waarmee extreem hoge stabiliteit en traceerbaarheid mogelijk is. Alle normen worden geleverd met certificaten die de geaccepteerde onbepaardheden en de condities waaronder de norm is vastgesteld beschrijven, zodat metrologische onzekerheden kunnen worden berekend.

Historisch gezien werden weerstandsnormen gelegd op mechanische en filmachtige standaarden, waarna de ontwikkeling naar stabiele keramische en metalen elementen kwam, en later naar quantum-gestuurde referenties voor grotere precisie. In de praktijk ondersteunen weerstandsnormen de calibratie van meetapparatuur in laboratoria, productie-omgevingen en kwaliteitscontrole.

Internationale metrologische instellingen zoals NIST (VS), PTB (Duitsland), NPL (VK) en NMi/Nederlands meetinstituut leveren en onderhouden weerstandsnormen, dragen bij aan uniforme calibratienormen en eenheidstraceerbaarheid wereldwijd.