weefselreactie

Een weefselreactie is het geheel van veranderingen in weefsels als reactie op schade, irritatie of aanwezigheid van vreemd materiaal. De reactie beoogt vaak de isolatie of verwijdering van de schadelijke prikkel en het herstel van weefselintegriteit. Weefselreacties komen voor bij verwonding, infectie, chemische irritatie en bij implantaten of medische materialen.

De processen verlopen in fasen: een acute ontstekingsfase met vasodilatatie, toegenomen microvasculaire lekkage en aantrekking van neutrofiele granulocyten; gevolgd door een chronische ontstekingsfase met macrofagen en lymfocyten en een proliferatie van bindweefsel. In de proliferatieve fase vormen granulatieweefsel, nieuw bloedvaten en fibroblasten het bouwplan voor genezing; in de remodellering rijpen collageenvezels en herstelt de structuur zich.

Bij normaal genezend weefsel leidt dit tot herstel met minimale functionele aantasting; bij afwijkende of langdurige prikkels kan een pathologische reactie ontstaan, zoals fibrose, hypertrofie, adhesies of cicatriciële contracturen. Een bekend voorbeeld is de foreign body reaction bij implantaten, waarbij kapselvorming en vreemde-lichaamsgranulomen ontstaan.

Histologisch onderzoek kan de aard van de weefselreactie aantonen, met kenmerken zoals inflammatoire cellen en weefselstructuren. Klinisch gezien zijn weefselreacties bepalend voor genezingskansen en implantaatsucces en kunnen ze leiden tot complicaties zoals verlies van functie of chronische pijn.