waterhardheid

Waterhardheid is een meetwaarde die aangeeft hoeveel opgeloste mineralen, voornamelijk calcium en magnesium, aanwezig zijn in water. Hoe hoger de concentratie van deze mineralen, hoe harder het water wordt genoemd. Waterhardheid wordt meestal uitgedrukt in milligram calciumcarbonaat per liter (mg CaCO3/L) of in Duitse hardheidsgraden (°dH).

Er zijn twee hoofdsoorten waterhardheid: tijdelijke hardheid en permanente hardheid. Tijdelijke hardheid ontstaat door calcium- en magnesiumbicarbonaten die uit het water verdwijnen bij koken. Permanente hardheid wordt veroorzaakt door calcium- en magnesiumsulfaten en -chloriden die niet uit het water verdwijnen bij verhitting.

Waterhardheid varieert sterk per regio, afhankelijk van de geologische samenstelling van de ondergrond. Gebieden met kalksteen of gips bevatten meestal hard water, terwijl regio's met zand of klei over het algemeen zacht water hebben. In Nederland is het water over het algemeen vrij zacht, terwijl in delen van Duitsland en België de waterhardheid aanzienlijk hoger kan zijn.

De gevolgen van waterhardheid zijn meervoudig. Hard water kan leiden tot kalkaanslag in ketels, verwarmingsinstallaties en huishoudelijke apparaten, wat de efficiëntie verlaagt en onderhoudskosten verhoogt. Daarnaast kan hard water de werking van zeep en wasmiddelen beïnvloeden, waardoor meer reinigingsmiddel nodig is. Vanuit gezondheidsoogpunt is hard water niet schadelijk en kan het zelfs een bijdrage leveren aan de dagelijkse inname van calcium en magnesium.

Om waterhardheid te verminderen worden vaak waterontharders gebruikt die ionenwisseling toepassen, waarbij calcium- en magnesiumionen worden vervangen door natrium- of kaliumionen.