vrijgesproken

Vrijgesproken is een juridische term uit het Nederlandse strafrecht. Het verwijst naar de uitkomst van een strafzaak waarbij de rechtbank de verdachte niet schuldig verklaart aan de tenlastegelegde feiten. Een vrijspraak eindigt de strafzaak voor die feiten en betekent meestal dat de verdachte niet wordt veroordeeld en kan vertrekken.

Er zijn twee gangbare redenen voor vrijspraak. Ten eerste “niet bewezen verklaard”: de rechter is van oordeel dat het bewijs niet overtuigend genoeg is om schuld buiten redelijke twijfel vast te stellen. Ten tweede “het feit levert geen strafbaar feit op”: de feiten zijn vastgesteld, maar vormen geen strafbaar feit onder de wet, of de omstandigheden rechtvaardigen of plaatsen de handelingen buiten het strafrecht.

Gevolgen: de verdachte wordt doorgaans vrijgelaten en kan niet voor dezelfde feiten opnieuw worden vervolgd (ne bis in idem). Dit principe werkt als waarborg tegen herhaling van de vervolging voor dezelfde gebeurtenis. In de praktijk kan een vrijspraak ook leiden tot afwegingen rondom schadevergoeding of aansprakelijkheid buiten het strafrecht, maar die procedures lopen los van de strafzaak.

Tot slot: in de media en het publiek jargon wordt vaak gesproken over “vrijspraak” als teken van onschuld, maar juridisch is het meer een bevestiging van gebrek aan overtuigend bewijs of van ontoepasbaarheid van strafbaar feit. De term en de uitleg kunnen licht verschillen per zaak en van jurisdictie binnen Nederland.