vormwijziging

Vormwijziging is een term die verwijst naar de verandering van vorm of figuur van een object, systeem of verschijnsel. Het woord is samengesteld uit vorm en wijziging. Vormwijziging wordt gebruikt in uiteenlopende disciplines om transformaties in geometrie, structuur, uiterlijk of configuratie aan te geven, die al dan niet doelbewust plaatsvinden, tijdelijk of permanent zijn, en wel of niet omkeerbaar zijn.

In de taalkunde verwijst vormwijziging naar veranderingen in de vorm van een woord om grammaticale onderscheidingen uit te drukken, zoals flexie, conjugatie of afleiding. Zulke veranderingen leiden vaak tot andere achtervoegsels, stammen of clitica, afhankelijk van tijd, getal, naamval of modus.

In de biologie duidt vormwijziging op morfologische veranderingen tijdens ontwikkeling (ontogenie), metamorfose of groei. Die veranderingen kunnen grootte, vorm of de organisatie van weefsels en organen beïnvloeden en worden voortstuwd door genen, hormonen of omgevingsfactoren.

In engineering en materiaalkunde omvat vormwijziging de verandering van vorm van structuren of materialen, vaak door activering of stimulatie. Voorbeelden zijn shape memory alloys, elektroactieve polymeren en vormveranderende oppervlakken die omkeerbare vormwijziging mogelijk maken bij prikkels zoals temperatuur, elektrisch of magnetisch veld of mechanische belasting.

In andere contexten kan vormwijziging verwijzen naar vervormingen, fasetransities of adaptieve ontwerpwijzigingen, terwijl natuurlijke processen zoals erosie de vorm in de loop der tijd veranderen. Vormwijziging is daarom een breed begrip dat transformaties van vorm in wetenschap en dagelijks leven omvat.