videokaart

Een videokaart is een computeronderdeel dat beelden op een beeldscherm genereert. Hij bevat een grafische processor (GPU), videogeheugen (VRAM) en bijbehorende schakelingen, en wordt meestal in een PCIe-slot geplaatst. De kaart voert renderingtaken uit zoals shading en texturering en levert uiteindelijk de pixels aan een display via aansluitingen als HDMI en DisplayPort. Moderne kaarten kunnen ook videodecodering versnellen en bieden bij sommige modellen real-time ray tracing of AI-acceleratie.

Belangrijke onderdelen zijn de GPU-core, het VRAM-geheugen, de voeding en de koeloplossing, en de geheugencontroller met de PCIe-interface. Kaarten variëren sterk in prestaties en stroomverbruik, afhankelijk van de architectuur, het aantal shader-eenheden, de klok- en geheugenbandbreedte. Geheugen kan GDDR6, GDDR6X of soms HBM zijn, met capaciteiten van meerdere gigabytes.

Er zijn twee hoofdtypen videokaarten: discrete kaarten van fabrikanten zoals Nvidia en AMD, bedoeld voor desktops en high-end laptops, en geïntegreerde GPU’s die op de CPU of het moederbord zitten. Discrete kaarten zijn doorgaans krachtiger, hebben eigen koeling en soms meerdere voedingsaansluitingen. Een videokaart vereist een geschikte voeding en voldoende ruimte in de behuizing.

Drivers en software zijn essentieel voor prestaties en stabiliteit. Kaarten ondersteunen grafische API’s zoals DirectX, OpenGL en Vulkan; moderne modellen bieden ook ray tracing en AI-acceleratie. Regelmatige driverupdates verbeteren compatibiliteit, stabiliteit en efficiëntie.