verontschuldigingen

Verontschuldigingen is de Nederlandse term voor het uiten van berouw of het aanbieden van excuses vanwege een fout, vergissing of overlast die iemand heeft veroorzaakt. Het verwijst zowel naar de handeling zelf als naar de taalkundige uiting daarvan. In het dagelijks spraakgebruik wordt vaak de uitdrukking "Mijn verontschuldigingen" gehoord, en in meer informele situaties volstaat meestal "Sorry" of "Het spijt me". De meervoudsvorm verontschuldigingen wordt veelal gebruikt wanneer men meerdere zaken of meerdere personen betuigt.

Etymologie: Het begrip is afgeleid van het werkwoord ontschuldigen, met het voorvoegsel ver-; samen verwijzen ze naar het erkennen van een fout en het willen verminderen van de schade die daarmee gepaard gaat. De gerelateerde term verontschuldiging verwijst naar de concrete uiting of het gebaar van berouw.

Gebruik en varianten: Verontschuldigingen worden aangebod en geformuleerd in uiteenlopende contexten — van privéconflicten tot zakelijke en publieke communicatie. In formelere omgangsvormen is het gebruikelijk om de oprechte toon te benadrukken met zinnen als "Mijn oprechte verontschuldigingen voor het ongemak" of "Ik bied mijn verontschuldigingen aan." Bij minder formele gelegenheden volstaan vaak simpele excuses zoals "het spijt me" of "sorry".

Functie: De verontschuldigingen dienen primair om verantwoordelijkheid te erkennen, het getroffen vertrouwen te herstellen en toekomstige herhaling te voorkomen. In publieke en professionele situaties kan een verontschuldiging ook gepaard gaan met maatregelen of herstelwerkzaamheden.