ultrahoogspanning

Ultrahoogspanning, in het Engels ultra-high voltage (UHV), verwijst naar spanningsniveaus bij elektrische transmissie die hoger liggen dan de gebruikelijke hoogspanningsnetten. In het Nederlands wordt doorgaans gesproken van 1000 kilovolt (kV) en hoger. UHV-systemen worden ingezet om elektrische energie over lange afstanden met minimale verliezen te transporteren en om tussen genereerders en afnemers in grootschalige netwerken te functioneren. Zowel wisselstroom (AC) als gelijkstroom (HVDC) komen voor onder deze noemer, afhankelijk van de toepassing.

Voordelen van UHV zijn onder meer lagere stroomverliezen per afstandseenheid bij grote vermogens en de mogelijkheid om langwerpige netwerken met minder parallelle lijnen te realiseren. Een nadeel is de hoge kostprijs: de benodigde isolatie, beveiliging en convertertechnologie zijn complex en vereisen geavanceerde onderhouds- en inspectiesystemen. Daarnaast stellen UHV-systemen strenge eisen aan ruimte, temperatuursbeheer en milieufactoren zoals vocht en zoutaantasting.

Technische kenmerken omvatten robuuste isolatoren, corona-controle, en zorgvuldige veldverdeling in zendmasten en stations. Bij AC-UHV spelen factoren zoals reliëf, aarding en reactive power management een cruciale rol, terwijl HVDC-utilisatie vaak wordt gekozen voor zeer lange afstanden of tussennetwerken met meerdere bronnen. Globaal zijn er UHV-projecten in China, Rusland en delen van Europa, met zowel AC- als HVDC-configuraties in gebruik of ontwikkeling.