uitwassen

Uitwassen is een Nederlands werkwoord met meerdere betekenissen die sterk afhankelijk zijn van de context. In het alledaagse taalgebruik verwijst het naar verlies van kleur of andere kenmerken uit een bron, of naar het uitbreiden van een proces. In de geneeskunde heeft uitwassen een specifieke technische betekenis: het uitgroeien of verspreiden van ziekteverschijnselen buiten de oorspronkelijke plek.

Bij textiel en wassen: uitwassen (ook wel ‘‘kleur uitwassen’’) is het fenomeen dat een kleur of print uit een geweven stof wegspoelt in water. Dit veroorzaakt vervaging en kan leiden tot verkleuring van andere stoffen. Risicofactoren zijn onstabiele kleurstoffen, hogere watertemperaturen, en onjuiste wasbehandeling. Preventie: sorteren van kleding op kleur, koud wassen, gebruik van kleurvastwasmiddel, en nieuwe kleding apart wassen of testen op kleurechtheid.

Medisch: in de oncologie verwijst uitwassen naar metastasering, de verspreiding van kwaadaardige cellen van een primaire tumor naar andere delen van het lichaam. Uitwassen kan regional of hematogeen verlopen en leidt tot secundaire tumoren. De mate en locatie van uitwassen hebben invloed op prognose en behandelingskeuzes. Behandeling bestaat meestal uit systemische therapieën zoals chemotherapie, gerichte therapieën en immunotherapie, eventueel aangevuld met lokale maatregelen afhankelijk van de situatie.

Zie ook: metastase, kleurvastheid, wasmiddel, textielverzorging.