kleurvastheid

Kleurvastheid, ook wel kleurfastheid genoemd, is het vermogen van een kleurmiddel om zijn kleur te behouden en niet te vervagen of uit te lopen onder invloed van omgevingsfactoren. Het begrip geldt voor materialen zoals textiel, kunststof en afdrukken, en gaat zowel over de kleurtoon als de helderheid van de toegepaste kleur.

Belangrijke factoren zijn het type materiaal (vezel en constructie), het gebruikte kleurmiddel (bijv. reactive, disperse of pigment), hoe de kleur is gefixeerd, en de afwerking. Omgevingsfactoren zoals licht (vooral UV), warmte, vocht en slijtage beïnvloeden kleurvastheid. Kleurdeeltjes kunnen vervagen door fotochemische oxidatie, hydrolyse of thermische afbraak, afhankelijk van de chemische aard en de toepassing. Lichtvastheid is vaak cruciaal voor buitengebruik; wasvastheid en wrijfvastheid zijn belangrijke criteria voor kleding en textiel.

Kleurvastheid wordt getest met gestandaardiseerde testroutines die blootstelling aan licht, wassen, wrijven en chemische omstandigheden simuleren. In de textielindustrie worden ISO- en AATCC-standaarden gehanteerd, die de mate van verkleuring of uitslag beoordelen met een beoordelingsschaal en rapporteren als cijfers of labels.

Een hoge kleurvastheid verhoogt de duurzaamheid en voorkomt kleurafgifte of vlekken, wat bijdraagt aan kwaliteit en klanttevredenheid. Verbeteringen worden bereikt door keuze van kleurmiddelen met goede fixatie, aanvullende binders, en UV-stabilisatoren. Ook oppervlaktebehandeling en voor- of nabehandeling kunnen de hechting en weerstand tegen licht, wassen en wrijven verbeteren.