uitgelezen

Uitgelezen is een Nederlands woord dat vooral de status van een gelezen tekst aanduidt. Het is een samengesteld woord van uit- plus gelezen, waarbij uit- de voltooiing of volledigheid aangeeft. Het betekent letterlijk “volledig gelezen” en wordt meestal toegepast op boeken, artikelen of andere teksten die van begin tot eind zijn gelezen. In de dagelijkse taal geeft het aan dat iemand een tekst volledig heeft doorgenomen.

Spelling en gebruik: uitgelezen blijft één woord en functiewijst als bijvoeglijk naamwoord of predikaat. Voorbeelden: “Ik heb het boek uitgelezen.” “Na twee weken heeft ze de hele roman uitgelezen.” Een verwant werkwoord is doorlezen, wat eveneens het lezen van een tekst van begin tot eind impliceert, maar met de nadruk op het proces; uitgelezen legt meer de nadruk op de voltooiing.

Antoniem en verwante termen: het tegenovergestelde van uitgelezen is ongelezen, wat betekent dat iets nog niet gelezen is. In figuurlijke zin kan uitgelezen ook gebruikt worden om te verwijzen naar ruime leeservaring of brede kennis, hoewel deze betekenis minder gebruikelijk is dan de letterlijke.

Samengevat verwijst uitgelezen naar het voltooien van het lezen van een tekst en wordt het veel gebruikt in alledaagse taal om aan te geven dat iets volledig is gelezen. Het staat als één woord en kan in verschillende samenstellingen voorkomen, zoals “uitgelezen boek” of “uitgelezen verslag.”