stralingsprofiel

Stralingsprofiel is de ruimtelijke verdeling van stralingsintensiteit of stralingsdosering zoals waargenomen langs een specifieke as of in een vlak ten opzichte van een stralingsbron. Het geeft aan hoe de straling over een beam, veld of doordringingsdiepte varieert. In radiologie en radiotherapie wordt het profiel gebruikt om de dosisdistributie te begrijpen, te controleren en te optimaliseren, zodat de gewenste dosis in het doelgebied wordt bereikt en de blootstelling van omligende weefsels wordt geminimaliseerd.

Profielen kunnen verschillende vormen aannemen, afhankelijk van wat wordt gemeten. Een transversaal of inline profiel beschrijft de variatie langs de veldas, bijvoorbeeld bij een X-stralen- of klinische lineaire versneller. Diepteprofielen geven de dosisontwikkeling als functie van de doordringingsdiepte weer, soms aangeduid als percent depth dose. Belangrijke karakteristieken zijn onder andere flatness (hoe vlak het veld over de breedte is) en symmetry (symmetrie van de dosisover het veld).

Metingen van stralingsprofielen gebeuren met verschillende dosimeters, zoals ionisatiekamers, diodes, thermoluminescente dosimeters of optische dosimeters, vaak in combinatie met detectorarrays. Voor kwaliteitszorg worden profielen regelmatig vastgesteld onder gestandaardiseerde opstellingen en vergeleken met referentie- of planwaarde. Theoretische en empirische modellen, evenals afstemming met parameters zoals collimatie, filtratie en afstand, spelen een rol bij de interpretatie.

Toepassingen omvatten controle en afstemming van radiotherapiesystemen, calibratie van stralingsapparatuur, en validating van dosisplanningssystemen. Een nauwkeurig stralingsprofiel is essentieel voor veilige en effectieve diagnostische en therapeutische praktijken.