stofpreventie

Stofpreventie is het geheel van maatregelen dat erop gericht is om de blootstelling aan stofdeeltjes en andere gevaarlijke stoffen op de werkplek te voorkomen of te beperken. Het doel is gezondheidsrisico’s zoals longziekten en irritatie te voorkomen en te voldoen aan wettelijke eisen. Blootstelling kan via ademhaling, de huid of ogen plaatsvinden en kan voorkomen bij stofvormende processen zoals zagen, slijpen, lassen of solventgebruik.

Een kernonderdeel is de risicobeoordeling en de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Op basis daarvan worden passende maatregelen gekozen volgens de hiërarchie van controles: elimineren of substitueren van de stof of het proces, technische maatregelen (bronafzuiging, lokale afzuiging, gesloten systemen), organisatorische maatregelen (werkprocedures, planning, training) en ten slotte persoonlijke beschermingsmiddelen zoals adembescherming en handschoenen wanneer andere maatregelen onvoldoende zijn.

In de praktijk gaat stofpreventie om het meten en monitoren van blootstelling, het vaststellen van grenswaarden zoals MAC-waarden en STEL, en het zorgen voor goede ventilatie en schoonmaak. Regulering speelt ook een rol: in Nederland valt stofpreventie onder de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbobesluit, met vereisten voor RI&E, maatregelen en periodieke evaluatie. Internationaal ondersteunt stofveiligheid onder andere REACH-registratie en chemische veiligheid.

Effectieve stofpreventie vereist betrokkenheid van werkgever en werknemers, regelmatige controle van afzuiginstallaties en filters, en training over werkprocedures en veilige omgang met stoffen. Goede stofpreventie verlaagt ziekteverzuim, verhoogt de productiviteit en draagt bij aan een veiligere werkomgeving.