steekproefstrategie

Steekproefstrategie, of samplingstrategie, is het plan om een steekproef uit een populatie te selecteren met als doel betrouwbare conclusies te trekken over die populatie. Een goede strategie houdt rekening met representativiteit, nauwkeurigheid en kosten en beschrijft wie er wordt onderzocht, hoe de elementen worden geselecteerd, hoe groot de steekproef is, en hoe data worden verzameld en geanalyseerd.

Belangrijke elementen zijn onder meer de doelpopulatie en het steekproefkader, de gewenste steekproefgrootte, de steekproefmethode, de probabiliteitswetten achter de selectie, het tijdschema, het dataverzamelings- en analyseplan, en ethische overwegingen zoals privacy en toestemming. Ook wordt rekening gehouden met mogelijke nonresponse en de plannen om eventuele bias te mitigeren.

Typen steekproefstrategieën vallen meestal uiteen in twee categorieën: probabilistische (probability-based) en niet-probabilistische (niet-probabilistische) methoden. Bij probabilistische methoden heeft elke eenheid in de populatie een bekende kans om geselecteerd te worden; voorbeelden zijn eenvoudige random sampling (toevallige selectie), systematische steekproef, gestratifieerde steekproef en clustersteekproef. Niet-probabilistische methoden beperken zich tot selectie op basis van beschikbare gevallen of oordeel, zoals gemakssteekproef, doelgerichte steekproef, kwotasteekproef en sneeuwbalsteekproef.

Een sleuteltrajectpunt bij het bepalen van de strategie is de steekproefgrootte, die afhankelijk is van de gewenste precisie, het betrouwbaarheidsniveau en de variantie in de populatie. Gewenste generaliseerbaarheid en kosten schrijven mede de keuze voor een bepaalde methode voor.

Steekproefstrategieën zijn essentieel in onderzoek, marktonderzoek, epidemiologie en beleidsanalyse en vormen de basis voor betrouwbare en verantwoorde conclusies.