standaardlijstjes

Standaardlijstjes zijn vooraf vastgestelde lijsten met items of categorieën die in een bepaald domein als uitgangspunt gelden. Ze dienen als gemeenschappelijke referentie om data te verzamelen, te rapporteren en beslissingen op een consistente manier te laten verlopen.

Het doel van standaardlijstjes is onder meer het bevorderen van vergelijkbaarheid, efficiëntie en foutreductie. Door invoer te standaardiseren kunnen processen sneller verlopen, automatisering en interoperabiliteit worden vergemakkelijkt en audits of verantwoording vereenvoudigd plaatsvinden.

Kenmerken van standaardlijstjes zijn onder meer een afgebakend bereik, duidelijke omschrijving van de items, versiebeheer en afstemming op relevante terminologieën of taxonomieën. Vaak worden ze beheerd door een organisatie of samenwerking tussen belanghebbenden, met aandacht voor lokalisatie en versiecontrole zodat aanpassingen terug te traceren zijn.

Toepassingsgebieden van standaardlijstjes zijn onder meer bedrijfsadministratie, gezondheidszorg, onderwijs, ICT en logistiek. Voorbeelden zijn een standaardlijst met productcodes voor inkoop, een lijst met gangbare diagnosecodes, of een lijst met competenties die studenten of medewerkers moeten beheersen. In elk geval dienen de lijstjes als basis voor consistente invoer, analyse en rapportage.

Ontwikkeling en onderhoud van standaardlijstjes vragen zorgvuldigheid: betrokkenen bepalen de scope, stellen definities vast en zorgen voor periodieke herzieningen. Nadelen kunnen rigiditeit, verzuring van de lijst en onderhoudskosten zijn als de lijst niet tijdig wordt bijgewerkt.