spraakgroepen

Spraakgroepen, ook wel intonatie- of spreekgroepen genoemd, zijn prosodische eenheden van gesproken taal. Ze bestaan uit één of meer woorden die samen een lopende, coherent klinkende eenheid vormen en worden vastgesteld door luisteraars op basis van kenmerken als pauzes, duratie en veranderingen in toonhoogte.

De grenzen van een spraakgroep worden doorgaans gemarkeerd door een korte pauze of door een duidelijke daling of stijging van de toon aan het eind van de groep. Ook afsluitende lengteverlenging van de laatste lettergreep draagt bij aan de herkenning. Spraakgroepen kunnen variëren in lengte en kunnen overeenkomen met zinsdelen, maar vaak lopen ze langs elkaar of zijn ze korter of langer dan de syntactische structuur aangeeft.

Functie en belang: spraakgroepen spelen een rol bij de verwerking van informatie en de structuur van een utterance. Ze helpen bij het aangeven van focus, nieuw versus gegeven informatie, en de organisatie van onderwerpen in een discourse. Door prosodische cues te gebruiken kunnen luisteraars snel de intended betekenis en de nadruk van zinnen afleiden.

Onderzoek en variatie: in taalkundig onderzoek worden spraakgroepen geïdentificeerd op basis van auditieve perceptie en kwantitatieve akoestische metingen, zoals pauzeduur, resets van toonhoogte en de duur van klanken aan het eind van een groep. De omvang en het patroon van spraakgroepen kunnen per taal en spreekstijl verschillen, evenals per spraaksnelheid en dialoogcontext.