slijmverdunnende

Slijmverdunnende, vaak mucolytica genoemd, verwijzen naar medicijnen die de viscositeit van slijm in de luchtwegen verminderen. Het doel is slijm minder stroperig te maken en de slijmverplaatsing door de trilhaartjes te vergemakkelijken, zodat hoesten het slijm beter kan verwijderen.

Werkingsmechanisme varieert per stof, maar over het algemeen lossen mucolytica de structuur van slijm op of breken ze stofonderdelen af, waardoor het slijm dunner wordt. Sommige middelen versnellen ook de waterbinding in de luchtwegen, wat het slijm verdunnit.

Toedieningsvormen variëren: oraal, inhalatie of via neussprays of aerosolen. Sommige mucolytica zijn vrij verkrijgbaar als apotheekproducten; andere vereisen een voorschrift. In ernstige gevallen van cystische fibrose wordt ook dornase alfa (DNase) gebruikt, een enzym dat slijm afbreekt.

Voorbeelden: N-acetylcysteïne (NAC), carbocisteïne, bromhexïne, ambroxol en erdosteïne. Dornase alfa is een specifieke mucolyticum bij cystische fibrose. Guaifenesine is ook bedoeld als slijmverdunner, maar valt onder expectorantia.

Indikaties: bij productieve hoest geassocieerd met ontstekingen of infecties van de luchtwegen (zoals acute bronchitis, chronische bronchitis en COPD) en als onderdeel van de behandeling van cystische fibrose. Niet elke mucolytic is geschikt voor alle patiënten; dosering en duur van de behandeling moeten door een arts worden bepaald.

Bijwerkingen en voorzichtigheid: mogelijke misselijkheid, braken, diarree, hoofdpijn of irritatie van de keel. Huiduitslag of ademhalingsreacties kunnen voorkomen bij zeldzame allergische reacties. Mucolytica kunnen interacties hebben met antitussiva of andere medicijnen; gebruik alleen zoals voorgeschreven.