slaapvriendelijke

Slaapvriendelijk is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets is ontworpen om slapen te bevorderen of slaap niet te verstoren. De term wordt in marketing, media en adviescontexten gebruikt om producten, omgevingen en werkwijzen te beschrijven die de slaapkwaliteit ondersteunen of het circadiane welzijn bevorderen.

In woningen verwijst het vaak naar een slaapkamer die is ingericht met het oog op rust: verduistering of donkere gordijnen, stilte, een aangename temperatuur, en een comfortabel matras en beddengoed. Ook wordt rekening gehouden met het verminderen van blauw licht en schermgebruik vlak voor het slapen, zodat de aanmaak van melatonine niet wordt verstoord.

In werk- en gezondheidszorgcontext kan slaapvriendelijkheid betrekking hebben op roosters en beleid die slaaptekort tegengaan, zoals stabiele werktijden, beperking van nachtwerk en voorzieningen voor korte rustperioden. Daarnaast spelen ontwerpkeuzes aan apparaten en ruimte een rol, zoals stille en laagbelichte systemen die geen overmatige prikkeling geven voor het slapengaan.

Er is geen formele, internationaal afgesproken definitie van slaapvriendelijkheid; het blijft een brede, contextafhankelijke term. Onderzoekers benadrukken dat factoren zoals licht, geluid, temperatuur en schermngebruik cruciaal zijn voor slaapkwaliteit en dat beleid of producten daarom snel en effectief kunnen bijdragen aan beter slaapgedrag en algemeen welzijn.

Het begrip is vooral gangbaar in de Nederlandse en Vlaamse context, waar het dient als communicatiemiddel om aandacht te vragen voor slaapgezondheid en het creëren van gunstige slaapomstandigheden in huis, op het werk en in productontwerp.