schuifmaten

Schuifmaten, ook wel schuifmaat genoemd, zijn meetinstrumenten die worden gebruikt om lineaire afmetingen met hoge precisie te bepalen. Ze bestaan uit een vaste schaal en een schuivende bek met parallelle meetkammen. Vaak ligt op de schuiven een vernier-schaal voor een vernuigde uitlezing; moderne modellen kunnen ook digitaal uitlezen via een LCD-scherm. Ze worden toegepast in metaalbewerking, mechanica, gereedschapsmakerij en onderwijs.

Er zijn verschillende typen schuifmaten. De meest gangbare zijn mechanische schuifmaten met een vernier-schaal en digitale schuifmaten met elektronische uitlezing. Met een schuifmaat kunnen drie hoofdtypes metingen uitvoeren: externe afmetingen met de buitenklemmen, interne afmetingen met de binnenklemmen, en dieptemeting met een lange diepteslag onderaan. Veel modellen meten in zowel millimeters als inches en zijn leverbaar met verschillende maximale bereik, bijvoorbeeld 0–150 mm of 0–300 mm.

Een juiste meting vereist aandacht voor het zero-stellen bij gesloten bekken, het nauwkeurig aflezen van de vernier- of digitale schaal, en het vermijden van vervormingen door druk. De leesnauwkeurigheid varieert tussen modellen: mechanische vernier-schopmaten bieden doorgaans ongeveer 0,02 mm leesnauwkeurigheid, terwijl duurdere of digitale varianten tot circa 0,01 mm kunnen gaan.

Onderhoud en kalibratie zijn belangrijk voor betrouwbaarheid. De instrumenten moeten schoonhouden, stofvrij blijven en regelmatig worden gecontroleerd op slijtage of beschadiging van de bekken. Schuifmaten blijven een standaard hulpmiddel in zowel basis- als precisiemeten.