schroefdraad

Schroefdraad is een helixvormige groef of rand die langs een cilindrische buitenkant van een onderdeel loopt (extern schroefdraad) of in een gat is geplaatst (intern schroefdraad). Het doel is om door draaien relatieve beweging te genereren ten opzichte van een tegenligger, zodat snel en nauw kan worden bevestigd, of om kracht en beweging over te brengen. De maatvoering combineert nominale diameter en spoed (pitch), en bij meervoudig starten bepaalt de lead de vooruitgang per omwenteling.

De meest gangbare vormen zijn metrische schroefdraad (ISO) met een flankhoek van 60 graden, en de Engelse/VS-universele schroefdraad (UNC/UNF) eveneens met circa 60 graden. Schijnbaar eenvoudige verschillen in spoed (coarse vs. fine) leveren verschillende sterkte en indringdiepte op. Een aanduiding als M6 x 1,0 verwijst bijvoorbeeld naar metrische schroefdraad met nominale diameter 6 mm en een spoed van 1,0 mm per omwenteling (coarse). Voor interne schroefdraad geldt dezelfde verwijzing voor de maat.

Naast metrische en UN/UNF bestaan er speciale vormen zoals trapeziumvormige schroefdraad voor krachttransmissie (bijv. Acme, 29° flank) en buttress-schroefdraad voor hoge axiale belastingen. Left-handed threads komen voor in specifieke toepassingen.

Belangrijke kenmerken zijn onder meer major diameter, pitch, lead (voor meervoudige draads), flankhoek en toleranties. Toleranties worden doorgaans vastgelegd volgens normen zoals ISO, DIN of ANSI, met verschillende klassen van passing (bijv. 6g/6h).

Productiemethoden omvatten snijden (snijdende bewerking), tappen voor interne draadinstrumenten, en vormen (rolling) om sterke draadvormen te creëren. Schroefdraad is essentieel in bouten, moeren, schroeven, en schroefdraadgaten in vrijwel alle toepassingen van mechanica en constructie. Lubricatie en correcte compensatie van afwijkingen zijn belangrijk voor langdurige prestaties.