richtingbeperkte

Richtingbeperkte is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat letterlijk 'richting beperkt' betekent. Het wordt gebruikt om aan te geven dat een eigenschap, effect of gedrag zich beperkt tot specifieke richtingen, in tegenstelling tot isotrope of richtingloze gevallen. Het begrip is samengesteld uit richting en beperkte en verschijnt vooral in vaktaal zoals natuurkunde, techniek en geowetenschappen. In de meeste teksten wordt het voornaamwoordelijk of als voorvoegelijk bij een zelfstandig naamwoord gebruikt, bijvoorbeeld richtingbeperkte kracht, richtingbeperkte sensor of richtingbeperkte straling.

In de natuurkunde en materialenwetenschap beschrijven onderzoekers soms materialen met richtingbeperkte eigenschappen, bijvoorbeeld geleidbaarheid of refractie die afhankelijk is van de oriëntatie ten opzichte van de kristalas. In de techniek kunnen bewegings- of stilhoudsystemen zo worden ontworpen dat ze slechts in een bepaalde richting kracht kunnen overbrengen of meten. In de geowetenschappen kan richtingbeperkt stromingspatroon duiden op een situatie waarbij de snelheid of flux voornamelijk langs een dominante as verloopt. In computer graphics en beeldverwerking kan het verwijzen naar belichting of filtereffecten die beperkt zijn tot een bepaalde as of richting.

Vergeleken met termen als richtingafhankelijkheid en anisotropie is richtingbeperkt meestal een descriptief en minder strikt gedefinieerd label, en de precieze betekenis hangt af van de context en discipline.