Vergeleken

Vergeleken is het voltooid deelwoord van het werkwoord vergelijken. Het woord wordt gebruikt wanneer twee of meer zaken met elkaar in vergelijking zijn gebracht of wanneer iets is vastgesteld door middel van vergelijking. In teksten geeft het vaak aan dat een analyse is uitgevoerd waarbij verschillen of overeenkomsten zijn vastgesteld.

In zinsbouw wordt vergeleken meestal met een hulpwerkwoord gebruikt in de voltooide tijd. Voorbeelden: “Ik heb de prijzen vergeleken.” en “De prijzen zijn vergeleken.” Het werkwoord vergelijken is vsoorzetbaar met het voorvoegsel ver- in andere vormen, maar in de voltooide tijd blijft het participium vergeleken ongewijzigd achter het hulpwerkwoord staan.

Verschillende uitdrukkingen met vergeleken bestaan ook veel in het dagelijks taalgebruik. De meest gebruikelijke is “vergeleken met,” wat aangeeft hoe iets zich verhoudt tot iets anders: “Vergeleken met vorig jaar zijn de prijzen gestegen.” Een stap verder is “in vergelijking met,” een veelvoorkomende formule in rapporten en analyses: “In vergelijking met de ramingen klopt de werkelijkheid.”

Vergeleken fungeert niet zelden als onderdeel van een passieve constructie: “De resultaten zijn vergeleken,” wat aangeeft dat een vergelijking een gevolg is van eerder handelen. In samenstellingen zoals “vergeleken met elkaar” geeft het extra nadruk aan dat twee of meer zaken tegen elkaar zijn gelegd.

Zie ook: vergelijken, vergelijking, vergeleken met.