raadzaam

Raadzaam is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat betekent dat iets verstandig is of aan te bevelen onder bepaalde omstandigheden. Het wordt gebruikt om aan te geven dat een handeling, besluit of werkwijze waarschijnlijk de gewenste uitkomst oplevert of risico’s beperkt. Vaak wordt gezegd: “Het is raadzaam om …” als Richtlijn of aanbeveling in praktische, zakelijke of formele contexten.

Het woord is afgeleid van raad, advies of aanwijzing, met het achtervoegsel -zaam dat eigenschappen aanduidt. Letterlijk kan raadzaam worden opgevat als “waardig advies te volgen” of “iets waarvoor men verstandigheid als leidraad ziet”. De term drukt daarmee een morele of praktische aanbeveling uit zonder definite te spreken over verplichting.

Raadzaam wordt vooral gebruikt in formele of informatieve teksten, handleidingen en professionele communicaties. Het staat dichter bij betekenisvolle prudentie dan bij streng verplichtende formuleringen. Synoniemen zijn onder meer verstandig, prudent en aanbevolen; in sommige contexten kan ook het minder formele «handig» of «goed om te doen» volstaan. Het tegenovergestelde is onverstandig of niet verstandig; in sommige gevallen kan men ook spreken van iets dat nu niet raadzaam is.

Voorbeelden in gebruik zijn onder meer: “Het is raadzaam om eerst de handleiding te lezen.” “In geval van twijfels is het raadzaam juridisch advies in te winnen.” “Bij accidenten is het raadzaam om veiligheidsmaatregelen te controleren.” Raadzaam wordt zo een nuttig woord om aanbevelingen en doordacht handelen te benadrukken. Verwante uitdrukkingen zijn onder meer “het is aan te raden” en “het verdient aanbeveling.”