productiviteitsmanagement

Productiviteitsmanagement is een managementdiscipline die zich richt op het verhogen van productiviteit: de verhouding tussen output en input over processen en systemen. Het doel is om meer waarde te leveren met dezelfde of minder middelen door betere processen, technologie en arbeidsprestaties. Het omvat planning, meting, analyse, verbetering en beheersing van productiviteitsniveaus.

Belangrijke activiteiten zijn het vaststellen van relevante metrics, het verzamelen en valideren van data, en het herkennen van knelpunten en verspilling. Veelgebruikte indicators zijn arbeidsproductiviteit (output per arbeidsuur), totale factorproductiviteit, doorlooptijd en yield. Managementdashboards en regelmatige reviews vormen het meet- en stuurmechanisme.

Methoden en benaderingen omvatten Lean, Six Sigma en Kaizen voor procesverbetering, naast PDCA en value stream mapping. Capaciteitsplanning, workloadbeheer en automatisering dragen bij aan efficiëntie. In dienstverlening en kenniswerk ligt de nadruk vaak op workflow, kwaliteit en klantwaarde.

Toepassingsvelden zijn productie, logistiek, onderhoud, dienstverlening en de publieke sector. Voordelen zijn hogere efficiëntie, kostenreductie, betere benutting van capaciteit en verhoogde wendbaarheid. Uitdagingen zijn datakwaliteit, weerstand tegen verandering en afstemming van incentives met organisatiedoelen.

Historisch gezien ontsproot productiviteitsmanagement uit industriële engineering en operatiemanagement en ontwikkelde zich tot een bredere discipline voor bedrijfsvoering en prestatiemanagement. Succes hangt af van governance, duidelijke verantwoordelijkheden en een cultuur van continue verbetering.