prisdifferentiering

Prijsdifferentiatie is het hanteren van verschillende prijzen voor hetzelfde product of dezelfde dienst aan verschillende kopers of onder verschillende omstandigheden. Het doel is om de omzet of winst te maximaliseren door in te spelen op verschillen in betalingsbereidheid, prijsgevoeligheid en aankoopomstandigheden. Voorwaarde is vaak marktmacht en informatie over consumenten, en doorgaans wordt wederverkoop beperkt om arbitrage tegen te gaan.

Er zijn drie hoofdtypen. Bij eerste-graad (perfecte) prijsdifferentiatie bepaalt de verkoper voor elke individuele klant een eigen prijs, gebaseerd op diens maximale betalingsbereidheid. Bij tweede-graad prijsdifferentiatie worden prijzen aangepast aan de afnamehoeveelheid, productvariant of service-niveau, zoals bulkprijzen, abonnementen of bundels. Bij derde-graad prijsdifferentiatie worden verschillende prijzen gehanteerd voor verschillende kopergroepen op basis van kenmerken zoals leeftijd, regio of klantsegment.

Voordelen zijn onder meer een hogere omzet en een efficiëntere benutting van marktvakken; nadelen zijn minder uniformiteit, potentiële onvrede bij kopers en privacy- of discriminatiezorgen. Juridische en ethische aspecten spelen een rol, omdat regels omtrent gelijke behandeling en consumentenbescherming van toepassing kunnen zijn. Vooruitzichten: prijsdifferentiatie is in sommige markten haalbaar waar transparantie en arbitrage beperkt zijn, maar vergt zorgvuldige afweging van kosten, concurrentie en reputatie.

Toepassingen zien we bijvoorbeeld in vliegtickets en hotelprijzen die sterk variëren op basis van tijd en boekingskenmerken, software-licenties en abonnementsniveaus, telecomtarieven met bundels, regionale prijsverschillen en kortingen voor speciale groepen of lidmaatschappen.