peestransplantaat

Een penistransplantaat, in het Nederlands soms aangeduid als peestransplantaat, is een zeldzame chirurgische procedure waarbij een donorpenis wordt getransplanteerd naar een ontvanger die door trauma of kanker een deel of de gehele penis heeft verloren. Het doel is om zowel esthetiek als, waar mogelijk, functies zoals sensatie en urineren te herstellen.

Indicaties en selectie: kandidaten zijn mannen met aanzienlijk penisverlies waarbij reconstructie met conventionele methoden beperkt of onwenselijk is. Voor de procedure gelden strikte medische en psychologische evaluatie, en een levenslange toewijding aan immunosuppressie om afstoting te voorkomen.

Procedure en immunologie: de operatie verbindt meestal bloedvaten en zenuwen van donor met die van de ontvanger en herstelt de urethra. Het transplantaat vereist immunosuppressie, waardoor het risico op infecties, kanker en andere complicaties toeneemt. Continue follow-up is noodzakelijk.

Uitkomsten en risico's: berichten uit de klinische literatuur tonen variabele resultataten. Sensatie kan gedeeltelijk terugkeren, en urinaire functie kan verbeteren; herstel van volledig erectiele functie is minder voorspelbaar en vaak afhankelijk van zenuwgroei. Mogelijke complicaties zijn afstoting, stenose, fistels en wondproblemen.

Historie en ethiek: de eerste moderne penistransplantatie werd in 2014 uitgevoerd in Zuid-Afrika; daarna zijn er enkele vervolgcases gerapporteerd elders. Ethische overwegingen omvatten donorzorg, geïnformeerde toestemming, identiteit en de lange termijn last van immunosuppressie.

Alternatieven: reconstructie met phalloplastie of andere weefseltransplantaties, en implantaat-gebaseerde opties voor seksuele functie, variërend in uitkomst per individu.