paleoklimaatreconstructie

Paleoklimaatreconstructie is het vakgebied dat het klimaat van het verleden reconstrueert op tijdschalen die ver buiten het instrumentele tijdperk vallen. Door gebruik te maken van natuurlijke proxies probeert men uit het verleden af te leiden hoe temperatuur, neerslag en andere klimaatkennmerken zich hebben gedragen en hoe deze variaties met elkaar samenhingen.

De belangrijkste proxies zijn onder meer ijs- en marineboorkernen, waarmee isotopenverhoudingen (zoals zuurstof-18/zuurstof-16) en andere chemische signalen temperatuur en vocht vastleggen; boomringen (dendrochronologie) die jaarlijkse groei registreren; pollen en biogeografische data uit sedimenten; speleothemen; koralen; en overige sedimentrecorders zoals loess en varves.

Methoden omvatten dating: radiocarbon, uranium-thorium en optische luminescentie; reconstructietechnieken zoals transferfuncties, inverse modellering en data-assimilatie; calibratie tegen instrumentele metingen en multi-proxy samenvoeging voor robuuste schattingen.

Betrouwbaarheid en onzekerheden: proxies hebben regionale bias en beperkte tijdvensters; datingfouten en onzekerheid in calibraties. Daarom worden meerdere proxies en onafhankelijke dateringsmethoden gecombineerd en met klimaatmodellen geïntegreerd om onzekerheden te kwantificeren.

Toepassingen: inzicht in natuurlijke klimaatvariabiliteit, testen van klimaatmodellen en het onderscheiden van natuurlijke variatie en menselijke invloeden op het huidige klimaat; klimaatgeschiedenis informeert risicobeoordelingen en beleidsvorming. Bekende perioden die vaak bestudeerd worden zijn onder meer het Laatste IJs en Holocene variaties, en snelle gebeurtenissen zoals het Paleoceen-Eoceen Thermal Maximum (PETM).