opgedaan

Opgedaan is de voltooid deelwoord van het Nederlandse werkwoord opdoen. Het heeft twee hoofdbetekenissen: ten eerste een letterlijke betekenis waarbij iemand kleding of een voorwerp heeft aangetrokken; ten tweede een figuurlijke betekenis waarbij men iets heeft verworven door handelen, met name ervaring of kennis. Voorbeelden zijn onder meer: "Ik heb mijn jas opgedaan" en "Tijdens de stage heeft hij veel ervaring opgedaan." De opgedane kennis of ervaring wordt ook wel als bijvoeglijk naamwoord gebruikt, bijvoorbeeld "de opgedane kennis".

Etymologie en constructie: opgedaan ontstaat uit de combinatie van het voorvoegsel op- en het werkwoord doen. Bij scheidbare werkwoorden zoals opdoen blijft in de voltooide tijd de betekenis van het prefix bij het participium behouden, waardoor het gevormde participium opgedaan is. In zinnen wordt het meestal vervoegd met hebben: "Ik heb de jas opgedaan" of "Hij heeft veel kennis opgedaan."

Gebruik en nuance: opdoen heeft zowel een lichamelijke als een abstracte lading. De eerste betekenis is vrij letterlijk en komt in alledaagse contexten voor. De tweede betekenis verwijst naar verwerving van ervaring, kennis of vaardigheden door activiteiten, opleiding of gebeurtenissen. Vaak voorkomende combinaties zijn ervaring opgedaan, kennis opgedaan, inzichten opgedaan, vaardigheden opgedaan.

Zie ook: opdoen, ervaring opdoen, kennis opdoen.