operatorvaardig

Operatorvaardig is een Nederlands adjectief dat aangeeft dat iemand bekwaam is om een specifieke machine, systeem of proces te bedienen. Het verwijst naar praktische competentie op de werkvloer en wordt gebruikt in functieomschrijvingen, opleidingsprogramma's en veiligheidsbeleid om aan te geven dat een medewerker in staat is de relevante handelingen op een correcte en veilige manier uit te voeren.

Etymologie: het woord is afgeleid van 'operator' en 'vaardig' (bekwaam, vaardig). De term onderstreept operationele competentie in tegenstelling tot louter theoretische kennis.

Toepassingsgebied: de term kan gelden voor een breed scala aan apparatuur en systemen, van industriële machines zoals heftrucks, hijskranen en draaibanken tot voertuigen of computergebaseerde besturingssystemen. De exacte reikwijdte is doorgaans afgebakend per machine of per taak.

Verificatie en certificering: doorgaans wordt operatorvaardigheid bereikt via training gevolgd door een praktijktoets of beoordeling door een gekwalificeerde trainer of supervisor. Bij goedkeuring kan een operatorvaardigheidsbewijs of een on-the-job-autorisatie worden afgegeven. Periodieke bijscholing en herbeoordeling worden in veel sectoren verwacht om de bekwaamheid te behouden.

Let op: hoewel operatorvaardigheid veel voorkomt in veiligheids- en opleidingskaders in Nederland en België, bestaat er geen uniforme landelijke wettelijke definitie. De concrete vereisten zijn sector- en organisatieafhankelijk, en kunnen verschillen per machine, taak en arbeidsvoorwaarden. Gerelateerde termen zijn bekwaamheid, competentie en certificering.