oorzaakonderzoek

Oorzaakonderzoek is een systematische aanpak om de onderliggende oorzaak van een probleem vast te stellen, met als doel herhaling te voorkomen door gerichte corrigerende maatregelen. Het gaat verder dan het oplossen van symptomen en vereist het begrijpen van processen, systemen en menselijke factoren die het probleem mogelijk hebben veroorzaakt. Het wordt toegepast in diverse sectoren, zoals industrie, gezondheidszorg, IT, bouw en dienstverlening.

Bij oorzaakonderzoek worden verschillende technieken gebruikt. Bekende methoden zijn de 5-Why’s (vijfmaal vragen waarom om dieperliggende oorzaken bloot te leggen), het Ishikawa-diagram of visgraatdiagram (om oorzaken per categorie te ordenen), fault tree analysis en Pareto-analyse (prioriteren van oorzaken op basis van impact en frequentie). De aanpak is doorgaans data-gedreven en vraagt om samenwerking tussen verschillende disciplines en betrokken stakeholders.

Het proces omvat meestal stappen zoals: het duidelijk definiëren van het probleem en de gewenste doelstelling; het verzamelen van relevante data en feiten; het genereren en evalueren van mogelijke oorzaken; het identificeren en verifiëren van de kernoorzaak; het ontwerpen en implementeren van corrigerende maatregelen; en het monitoren van de effectiviteit. Documentatie en standaardisering van lessen zijn belangrijke onderdelen, zodat recorrere fouten in de toekomst kunnen worden voorkomen.

Voordelen van oorzaakonderzoek zijn betere probleemoplossing, vermindering van herhaling en verbetering van processen. Nadelen zijn de tijdsinvestering en de kans dat geen eenduidige enige oorzaak wordt gevonden. Het vergt vaak een multidisciplinair team en zorgvuldige data-analyse.