onttrekkende

Onttrekkende is een vorm van het Nederlandse werkwoord onttrekken en wordt gebruikt als bijvoeglijk naamwoord of als participium. De betekenis hangt af van de context, maar over het algemeen verwijst het naar het weghalen, verwijderen of uittrekken van iets, of naar het proces van zich terugtrekken. In vaktaal kan onttrekkende ook worden gebruikt om krachten, kenmerken of gedragingen te beschrijven die leiden tot ontrekking of verwijdering.

Etymologisch is onttrekkende opgebouwd uit het voorvoegsel ont- (wat vaak een omkering, verwijderd of wegnemen aanduidt) en trekken (om iets te trekken of te trekken). Door deze combinatie ontstaat een woord dat het spannings- of verplaatsingsproces aanduidt waarbij iets wordt losgemaakt of weggenomen.

In gebruik komt onttrekkende onder meer voor in natuurwetenschappelijke en technische contexten, bijvoorbeeld in uitdrukkingen als onttrekkende krachten, die verwijzen naar krachten die iets naar buiten trekken of uit elkaar trekken. In sociale wetenschappen kan het descriptief gebruikt worden om mensen of gedragingen te karakteriseren die zich terugtrekken uit sociale contacten, bijvoorbeeld onttrekkende neigingen of onttrekkende personen. Hoewel het niet overal gangbaar is, kan het in vaktaal voorkomen als een neutrale beschrijving van het proces of de eigenschap van terugtrekking.

Op spelling en grammaticaal vlak volgt onttrekkende de algemene regels voor participia in het Nederlands: het vormt een -ende vorm die zowel attributief als predicatief kan functioneren, en wordt vrijwel altijd als één woord geschreven zonder spatie of koppelteken. In zeldzamere of oudere teksten kan men varianten tegenkomen, maar de standaardvorm is onttrekkende.